Pare pieszych przechodzi przez pasy

Kierowcy i piesi – niektóre zachowania na drodze

Przeczytaj w 3 minuty

Dzieci uczą się bezpiecznych (lub niebezpiecznych) zachowań na drodze obserwując i naśladując zachowania dorosłych.

Jeśli widzą, że rodzice i osoby z najbliższego otoczenia [1] zawsze prowadzą samochód, gdy są trzeźwi, dostosowują prędkość do warunków na drodze, są widoczni dla innych czy przechodzą tylko na zielonym świetle, to rośnie prawdopodobieństwo, że takie zachowania będą odtwarzać w przyszłości. A jak my dorośli zachowujemy się na drodze? Co mogą zaobserwować dzieci? Informacji na ten temat dostarczają m.in. badania Instytutu Transportu Samochodowego [2].

Przejścia dla pieszych

Zdecydowana większość pieszych (ponad 90%) deklaruje, że „zachowanie szczególnej ostrożności przed przejściem jest najważniejszym obowiązkiem pieszego” [3]. Deklaracje te jednak nie zawsze znajdują odzwierciedlenie w codziennej praktyce, przynajmniej w opinii kierowców, którzy jako główny problem na przejściach wskazali niewłaściwe zachowania pieszych (76%).

Ciekawy obraz wyłania się z obserwacji prowadzonych przez Instytut Transportu Samochodowego. Kiedy dopuszczalna prędkość wynosiła 50 km/h, większość kierowców (85%), dojeżdżając do przejścia dla pieszych, przekraczała ten limit. Z kolei przy tych przejściach, gdzie dopuszczalna prędkość wynosiła 70 km/h, 90% kierowców jechało szybciej. Warto zaznaczyć, że z danych policji wynika, iż niedostosowanie prędkości do warunków ruchu jest jedną z głównych przyczyn wypadków spowodowanych przez kierujących (5516 wypadków w 2020 r.) [4].

A co z pieszymi? Okazuje się, że zdecydowanie mniej osób łamie zasady ruchu drogowego, których przestrzeganie obserwowano w ramach badań Instytutu Transportu Samochodowego. Jak zauważają autorzy raportu, „7% pieszych przekroczyło jezdnię na czerwonym świetle, 5% pieszych rozmawiało przez telefon, 1% słuchało muzyki, a 1% pisało SMS-y przechodząc przez przejścia” [5].

Jak reagować, gdy Twoje dziecko widzi osobę przechodzącą przez jezdnię na czerwonym świetle albo taką, która nie zachowuje na przejściu dostatecznej uwagi? Na pewno nie straszyć tragicznymi konsekwencjami, należy jednak porozmawiać o tym z dzieckiem i przedstawiać takie sytuacje jako niewłaściwe i ryzykowne. Warto też podkreślić, że większość pieszych stosuje się do zasad ruchu drogowego, co sprzyja bezpieczeństwu na drogach.

Odblaski

Wyniki badań przeprowadzonych wśród pieszych wskazują, że co prawda 75% z nich wiedziało o potrzebie używania poza obszarem zabudowanym elementów odblaskowych na drogach nieoświetlonych, jednak mniej niż połowa (46%) twierdziła, że używa takich elementów. Jeszcze innych danych dostarczają obserwacje zachowań pieszych w ciemnej porze dnia, poza obszarem zabudowanym: „ponad 80% pieszych nie stosuje odblasków, 60% (…) nosi ciemne ubrania, większość elementów odblaskowych stosowanych przez pieszych to elementy trwale związane z odzieżą” [6].

Pamiętajmy, widoczność na drodze jest jednym z ważnych warunków bezpieczeństwa. Jeśli jesteś rodzicem, zadbaj o to, aby Twoje dzieci miały elementy odblaskowe i wiedziały, że Ty także ich używasz.

Substancje psychoaktywne

Dużym zagrożeniem dla bezpieczeństwa na drodze jest używanie alkoholu lub narkotyków. Z danych policji wynika, że w 2020 r. „(…) użytkownicy dróg (kierujący, piesi, pasażerowie) będący pod działaniem alkoholu uczestniczyli w 2540 wypadkach drogowych” [7]. Kierowcy będący pod działaniem alkoholu spowodowali 1 656 wypadków [8], zaś kierujący pod wpływem innego środka odurzającego niż alkohol doprowadzili do 106 wypadków [9].

W tym kontekście warto podkreślić, że jednym z podstawowych czynników chroniących jest przekonanie, że prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu lub narkotyków jest niebezpieczne. Dzieci przyswajają normę trzeźwości na drodze obserwując rodziców i inne osoby z najbliższego otoczenia. Dlatego nigdy nie prowadź będąc pod wpływem alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych. Ważne jest też mówienie dzieciom, że właściwą postawą jest trzeźwość na drodze. Informowanie ich, że normą jest niepicie. Spójność pomiędzy tym, co dzieci obserwują i tym, co słyszą od dorosłych, sprzyja kształtowaniu postaw wzmacniających bezpieczeństwo na drodze.

Opr. red