Informacje o działaniu leków – ważna wiedza dla kierowców

Przeczytaj w 2 minuty

Na sprawność kierowców w prowadzeniu pojazdów wpływa wiele czynników. Należą do nich, przede wszystkim, ogólny stan zdrowia, stopień wyszkolenia, zdolność oceny sytuacji na drodze, samopoczucie psychiczne i fizyczne danego dnia.

Wśród tych czynników podstawowe znaczenie ma trzeźwość, czyli prowadzenie pojazdu przez osobę wolną od wpływu alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych. Kierowcy czasem zapominają jednak o tym, że farmaceutyki, które przyjmują, mogą również zaburzać zdolność prowadzenia pojazdów, podobnie jak alkohol lub narkotyki. O wpływie niektórych leków na zdolność prowadzenia pojazdów już pisaliśmy. W tym artykule zajmiemy się kwestią znajomości przez kierowców zaleceń producentów farmaceutyków co do ich stosowania.

Błędy strategiczne

Wśród przyczyn wypadków ważną grupę stanowią tzw. błędy strategiczne [1], które są efektem podejmowania przez kierowców niewłaściwych decyzji. Może to być np. prowadzenie pojazdu mimo narastającego zmęczenia albo pod wpływem alkoholu lub narkotyków. Do tego rodzaju błędów zaliczyć można także prowadzenie samochodu przez kierowcę, który znajduje się pod wpływem substancji psychoaktywnych zawartych w farmaceutykach.

Substancje o działaniu psychoaktywnym znajdują się nie tylko w lekach dostępnych na receptę. Preparaty na ból gardła, kaszel czy krople do nosa mogą zawierać substancje mające potencjalnie negatywny wpływ na zdolność do prowadzenia pojazdów. Zażywanie tych leków może powodować np. senność, zawroty i bóle głowy, drżenie rąk, a nawet halucynacje.

Większość czyta i się dowiaduje?

Wyniki badań przeprowadzonych przez Centrum Badania Opinii Społecznej na reprezentatywnej próbie dorosłych mieszkańców Polski wskazują, że sięgając po raz pierwszy po lek dostępny bez recepty:

  • 69% pytanych zadeklarowało, że zawsze czyta ulotkę, a kolejne 19% przyznało, że robi to czasami;
  • 28% badanych stwierdziło, że zawsze konsultuje się z lekarzem lub farmaceutą, a 24% postępuje tak czasami [2].

Niestety nie wiemy, ilu w tej grupie było kierowców.

Badania wśród kierowców-alergików

W szczególnie trudnej sytuacji bywają alergicy. Alergia może obniżać sprawność w prowadzeniu pojazdów nie tylko poprzez uciążliwe objawy, ale czasem także wskutek stosowania farmaceutyków. Czy alergicy prowadzący pojazdy czytają ulotki informacyjne dołączane do leków?

Do odpowiedzi na to pytanie przybliżają nas wyniki badań ankietowych 90 kierowców-alergików [3]. Otóż spośród wszystkich badanych nieco więcej niż ¼ (27,8%) kierowców zapoznało się z ulotką dołączoną do leku (33,3% kobiet i 22,2% mężczyzn). Oznacza to, że zdecydowana większość (72,2%) ulotki nie przeczytała. Może zatem odpowiednie informacje przekazał im lekarz wypisujący receptę? Okazuje się, że też nie. W ankietowanej grupie zaledwie jedna osoba zadeklarowała, że została poinformowana o możliwych przeciwwskazaniach dotyczących kierowania pojazdem.

Oczywiście badania te nie były realizowane w grupie reprezentatywnej, zatem ich wyników nie można uogólniać na wszystkich kierowców mających alergie. Zaprezentowane dane wskazują jednak, że nieczytanie treści ulotek o lekach przez osoby prowadzące pojazdy może być dość powszechne.


Kierowcy, motocykliści czy rowerzyści powinni dokładnie zapoznawać się z wiarygodnymi informacjami dotyczącymi leków, które przyjmują, nawet wówczas gdy dostępne są one bez recepty. Najprościej można to zrobić czytając ulotkę informacyjną, która towarzyszy medykamentom albo pytając lekarza lub farmaceutę.
Opr. red.