Wypadek pod wpływem środków odurzających – jakie grożą za to konsekwencje prawne?
Spowodowanie wypadku przez osobę będącą pod wpływem środków odurzających, w zależności od powstałych w jego wyniku szkód, może pociągać za sobą nie tylko konsekwencje karne dla sprawcy, ale także obciążyć jego rodzinę. Najbliżsi krewni sprawcy na wiele lat mogą bowiem zostać zobowiązani do ponoszenia kosztów finansowych związanych z wypłacaniem zadośćuczynienia poszkodowanemu lub w przypadku jego śmierci – rodzinie. Nie bez znaczenia jest również stan poszkodowanego. Jeżeli w momencie wypadku był nietrzeźwy lub pod wpływem środków odurzających, to odszkodowanie może zostać odpowiednio pomniejszone.
Sprawca wypadku w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających
Za spowodowanie wypadku drogowego, w którym poszkodowany nie poniósł ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (trwałego kalectwa), o którym mowa w art. 156 &1 Kodeksu Karnego, zgodnie w art. 177 Kodeksu Karnego sprawcy grozi kara pozbawienia wolności do 3 lat. W przypadku wypadku ze skutkiem śmiertelnym lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu kara pozbawienia wolności jest dużo wyższa: do 8 lat. Kiedy natomiast sprawcą wypadku była osoba w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających sąd może wymierzyć karę pozbawienia wolności do 12 lat.
W sytuacji, kiedy nietrzeźwy kierowca brał udział w wypadku, ale nie naruszył zasad bezpieczeństwa w ruchu i nie spowodował wypadku, nie odpowiada z art. 177 Kodeksu Karnego, ale ponosi odpowiedzialność prawną związaną z prowadzeniem pojazdu pod wpływem środków odurzających.
Jeśli na skutek wypadku spowodowanego przez osobę nietrzeźwą lub pod wpływem środków odurzających doszło do śmierci człowieka lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu ofiary wypadku ustawodawca, poza pozbawieniem wolności, przewiduje karę dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Skazany nie ma w takiej sytuacji możliwości ubiegania się o skrócenie czasu trwania zakazu.
Spowodowanie przez osobę nietrzeźwą lub po użyciu środków odurzających wypadku skutkującego śmiercią lub ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu wiąże się również z konsekwencjami finansowymi na drodze karnej (wymierzonej przez sąd) i cywilnej (postępowanie wszczęte przez osoby poszkodowane i im bliskie) w ramach naprawienia szkody. Choć zgodnie z prawem ubezpieczyciel sprawcy wypłaca rekompensatę poszkodowanemu, to ma on prawo dochodzić od sprawcy na drodze sądowej i egzekucyjnej zwrotu z tytułu poniesionych kwot. Egzekucji podlega cały majątek sprawcy, a w sytuacji braku rozdzielności majątkowej, również jego małżonka, w tym posiadane nieruchomości i dochody. W przypadku nietrzeźwości lub stanu po użyciu środków odurzających wyłączona zostaje odpowiedzialność ubezpieczyciela za wyrządzone szkody. Oznacza to, że sprawca musi się liczyć z kosztami na pokrycie leczenia, rehabilitacji, wynagrodzenia z tytułu niezdolności do pracy, wynagrodzenia strat w wyniku pogorszonej sytuacji ekonomicznej, wypłaty renty lub zadośćuczynienia za krzywdę osobie poszkodowanej, a w przypadku śmierci osoby poszkodowanej – jej rodzinie. W przypadku śmierci kierowcy, który spowodował wypadek śmiertelny – jego spadkobiercy mogą zostać obciążeni wypłatą odszkodowania.
Poszkodowany pod wpływem alkoholu lub środków odurzających
Jeżeli w momencie wypadku poszkodowany kierowca, pasażer, rowerzysta czy pieszy był nietrzeźwy lub pod wpływem środków odurzających, może mieć ograniczone prawo do odszkodowania z tytułu OC sprawcy. Ubezpieczyciel na podstawie art. 362 Kodeksu Cywilnego będzie badał, w jakim stopniu stan poszkodowanego przyczynił się do wypadku i rozmiaru szkód. Stopień jego przyczynienia będzie wyrażony w procencie, o który zostanie pomniejszona ostateczna kwota odszkodowania.
